Prof. Dr. Özener: 7-8 metreye varan kaymalar gözlemlendi

BOĞAZİÇİ Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Kahramanmaraş merkezli zelzelenin akabinde bölgede şu ana kadar yapılan çalışmalarda 7.8 metreye varan kaymalar gözlemlendiğini açıkladı. Fay çizgisi boyunca hareket eden kütlelerin birbirlerine nazaran kayma ölçüleri manasına gelen, ‘atım’ tespitleriyle ilgili bilgi veren Özener, “Saha incelemeleri devam ettikçe daha da netleşecek ancak 7-8 metreye varan atımlar olduğunu biliyoruz” dedi. Özener, artçı zelzele sayılarında da bir azalma olmadığını belirterek, “Günde 500 artçı zelzele çözüyoruz, ilerleyen vakitte azalacaktır” dedi.

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Kahramanmaraş’ta meydana gelen sarsıntının akabinde, alanda incelemelere başlayan bilim insanları ve kurumlarının çalışmaları hakkında bilgi verdi.

İLK ÇALIŞMALARDA 3 METRELİK ATIMLAR SÖYLENMİŞTİ, 7-8 METREYE VARAN SAYILAR ORTAYA ÇIKTI

İki büyük zelzelenin akabinde, artçı zelzelelerin sürdüğünü ve 2 bin 700’den fazla artçı şok kaydedildiğini söz eden Özener, “Bu artçıların daha evvel de tabir ettiğimiz üzere haftalar, aylar süreceğini tekrar bir kere daha söz ediyoruz ve vatandaşlarımızın hasarlı binalarına girmemelerini bilhassa rica ediyoruz. Bölgedeki yetkililerin direktiflerine uymak büyük değer taşımakta. Şu anda TÜBİTAK’ın süratli araştırma dayanağıyla de birçok küme toprağa çıkmış vaziyette. Birinci saha müşahedelerinde fayın geçtiği yerlerde 3 metrelik atımlar oluştuğu söylenmişti. Toprakta, çalışmalar ve gruplar çoğaldıktan sonra yapılan saha incelemelerinde 5 metrelik atımların da olduğu söyleniyor. Bunlar dışında da GPS gözlemlerinden, TUSAGA-Aktif istasyonlarından, Harita Genel Müdürlüğü, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, Yıldız Teknik Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi takımlarının yapmış olduğu gözlemlerde Ekinözü istasyonunda 5 metreye varan bir atım olduğu ortaya çıktı. Uydu manzaraları de geliyor. Oradan da birinci sonuçlarla, farklı farklı yerlerde, fayın çok uzun bir alanı etkilediği için, 5 metrenin üzerinde de atımlar olduğu, bilhassa yabancı bilim insanlarının çalışmalarından bizlere geliyor. Bu esasen zelzelenin tabiatında var. 17 Ağustos sarsıntısından sonra da merkez üssünde 3 buçuk metrelik atımlar vardı. İlerleyen periyottaki çalışmalarla daha da netleşecek ancak, 7-8 metreye varan atımlar, kaymalar gözlemlendi. Bu doğrultu atımlı bir fay, yan yana iki bloğun olduğunu düşünün, Doğu Anadolu Fayı sola gerçek yanal atımlı. Karşıdaki alanın, fayın sola yanlışsız hakikat hareket ettiğini düşünün. Hasebiyle, diyelim ki noktadan bir yol geçiyor. Yolun fayın geçtiği noktalarda atması, yani yaklaşık makul yerlerde 3 metre, 5 metre kadar olabiliyor. Geniş bir coğrafyayı etkiliyor. Fayın olduğu yer başta olmak üzere, 300-350 kilometrelik alanda bu tesir var” dedi.

ARTÇI SAYILARINDA BİR AZALMA YOK

Artçı şoklara karşı uyaran Özener, “Bunun mühletinin, yani artçı şokların ölçüsünün ve büyüklüklerin önümüzdeki mühletle azalacağını hepimiz biliyoruz ancak, daha sarsıntının çok başındayız. Yani artçı şokların da çok başındayız. Münasebetiyle bu artçı şoklar yani 5 büyüklüğünde, 6 büyüklüğünde de artış şokları maalesef yaşayacağız. Onun için tekrar tekrar söylüyorum hasarlı binalara muhakkak girmemeleri gerekmekte. AFAD’dan dün İstanbul’a döndüm. Net sayıyı bilemesem de 3 binden fazla uzman çalışmalarını sürdürüyor. Toprağa çıkıp, bütün binaların, hasarlı binaların tespiti, o binalarda oturulup, oturulamayacağına dair vatandaşa bir ön rapor verecekler. Onun için söylüyorum ki, görevlilerin ihtarlarına dikkat edilmesinde büyük yarar var. Vazifeliler, uzmanlar gelip, mevcut binalara girip giremeyeceklerini vatandaşa söyleyecek. Artçılar tahminen bir yıl boyunca sürecek fakat, hem büyüklükleri hem de sıklıkları azalarak sürecek. Yanılmıyorsam günde 500 artçı sarsıntı çözüyor arkadaşlarımız. Zelzelelerin gerçekleşmesi itibariyle geçen müddette artçı sayılarında bir azalma yok. İlerleyen süreçlerde bu sayılar azalacaktır” sözlerini kullandı.

Kaynak: Memurlar