5510’a tabi memurun engellilikten ötürü yaşlılık aylığı hangi durumlarda kesilir?

Soru: Merhaba, Kamudan 2008 sonrası memur olduğum için 5510 maddesine bağlı olarak engelli emekliliği gerçekleşti. Ancak bakanlıktan aldığım bilgiye nazaran şayet ki özel dalda sigortalı olarak işe başlarsam emekli maaşının büsbütün kesileceği ve sonrasında emekli aylığını tekrar bağlatmak için çok uğraşmam gerektiği belirtildi. Bu mevzuda beni aydınlatırsanız çok sevinirim. Şimdiden çok teşekkürler.

Detaylar/Değerlendirmeler:

Birinci sefer 2008 yılı Ekim ayından itibaren çalışmaya başlamış olanlar hakkında 5510 sayılı Kanun Husus 28 kararları uygulanır. Bu husus kararında öngörüldüğü üzere, memur birinci sefer çalışmaya başladığı tarihten evvel en az çalışma gücünün % 60 ını yahut misyonunu yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiğinin SGK Sağlık Kurulunca tespiti halinde malullük aylığından yararlanamama durumunda, memur için engellilikten ötürü yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için en az 15 yıldan beri sigortalı olmak ve bu sigortalılık müddeti içerisinde de en az 3960 gün SGK primleri ödenmiş hizmetinin olması kaidesi aranır.

Ayrıyeten, SGK nca Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık heyetlerince yordamına uygun düzenlenecek raporlar ve desteği tıbbi dokümanların incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

-% 50 ila % 59 ortasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

-% 40 ila % 49 ortasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

SGK primleri ödenmiş hizmetleri olması kuralıyla yaş kuralı aranmadan yaşlılık aylığı bağlanma durumları da bulunmaktadır. Lakin, değerli olan başka bir konu ta bu durumda olanlar denetim muayenesine tabi tutulabilmektedirler.

5510 sayılı Kanunda özel olarak engelli emekli aylığı kavramı bulunmamaktadır. Engelliliklerinden ötürü bağlanan aylık yaşlılık aylığı olarak tabir edilmektedir.

5510 sayılı Kanun Husus 30 kararında yaşlılık aylığının kesilmesi kuralları olarak; Aylık bağlandıktan sonra emekçi, esnaf, memur, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlanılması hali belirtilmiştir.

5510 sayılı Kanun Husus 94 kararında de Denetim muayenesine tabi tutulacak aylık bağlanma çeşitleri gösterilmiş, bu unsurda malullük, görev malullüğü aylığı yahut daima iş göremezlik geliri bağlanmış olma durumu denetim muayenesi kapsamında sayılmıştır. Ayrıyeten bu unsurun uygulanmasına ait tarz ve asılların da, SGK tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir. Toplumsal Sigorta Süreçleri Yönetmeliği Unsur 57 kararında yaşlılık aylığının kesilmesi koşulları belirtilmiş, yalnızca çalışma gücünün %40 ile %59 ortasında kaybedilmesi nedeniyle yaşlılık aylığı alanların yapılan ontrol muayenesi sonucu, çalışma gücündeki kayıp oranının %40’ın altına düştüğünün anlaşılması halinde yaşlılık aylığı kesileceği belirtilmiştir.

Bu kararlardan anladığımız, misyona engellilikleri nedeniyle başlamış olanların denetim muayenesine tabi tutulmayacağı, yalnızca üstte belirttiğimiz üzere % 40 ile % 59 ortasındaki çalışma gücü kaybı nedeniyle yaşlılık aylığı alanların istenirse bu oranlarda, yani aylık bağlanmaya hak kazanılıp kazanılmayacağı noktasındaki oranların tespitine yönelik olarak denetim muayenesine tabi tutulacakları durumudur.

Bu bağlamda kıymetlendirmemiz şöyle olacaktır:

Sizin durumunuzu vazifeye engellilik nedeniyle misyona başladığınızı anladığımızdan, engelliliğinizden ötürü yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra şayet uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başlamanız halinde yaşlılık aylığınızın kesilmesi gerektiğini, şayet yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı kesintilerine tabi olarak çalışmaya başlamanız halinde ise kesilmemesi gerektiğini ve bu misyonlarınızdan ayrıldıktan sonra yeni bir sağlık heyeti raporunun istenmemesi gerektiği tarafındadır.

Ancak, çalışma gücü kaybı nedeniyle bir emekliliğiniz kelam konusu ise ve engellilikten ötürü denetim muayenesine tabi tutulur biçiminde raporunuz incelenmiş ise yahut SGK tarafından incelenmesi istenip oranlar düşer ise engellilikten ötürü almış olduğunuz yaşlılık aylığının özel dalda olsa çalışmaya başlamanız halinde kesilmesinin gerektiğini, bu çalışmalarınızı sonlandırmanız halinde tekrar müracaat etmeniz halinde yeni alınması gerekli olan raporun temini ve SGK Sağlık Heyeti tarafından incelenmesi sonucunda aylıklarınızın tekrar bağlanması gerektiğini, hasebiyle denetim muayenesi sistemine de dahil olabileceğinizi değerlendirmekteyiz.

Değerlendirmelerimiz büsbütün verdiğiniz bilgiler ve yasal mevzuat çerçevesinde yapılmıştır. Tekrar de, rastgele bir hak kaybı ortaya çıkmaması açısından bu durumunuzu Toplumsal Güvenlik Kurumuna yazılı olarak müracaat edip alınacak karşılığa nazaran hareket etmenizi tavsiye edebiliriz.

Kaynak: Memurlar