TİHEK: Engelli öğrencinin başka sınıfta imtihana alınmaması ayrımcılık yasağı

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), özgül tahsil zahmeti (disleksi) ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) nedeniyle engelli olan, imtihanlara başka öğrencilerden başka sınıfta girme talebi reddedilen öğrencinin müracaatında, ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine karar verdi.

Kurumun kararına nazaran, disleksi ve DEHB nedeniyle engelli olup, sağlık raporu bulunan öğrenci, İstanbul’daki bir üniversitede tahsiline devam ederken Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Adalet Kısmını de kazandı.

Okula kaydından sonra mahzuru nedeniyle İstanbul’daki okulunun kendisine imtihanlarda fazladan mühlet tanıdığını belirten öğrenci, misal düzenlemeleri Anadolu Üniversitesinden de talep etti. Anadolu Üniversitesi; işaretleyici yardımı, ek mühlet, tek kişilik salonda imtihana girme haklarının yüzde 40 ve üzeri pürüze sahip şahıslara uygulanabileceği bildirildi.

Konuyla ilgili Yükseköğretim Konseyine (YÖK) şikayette bulunan öğrenciye, güz devri imtihan tertibinin yapıldığı, öteki öğrencilerle imtihana birebir ortamda girebileceği, sonraki devir imtihanlarına ise tek kişilik sınıfta girebileceği tabir edildi.

Güz periyodu imtihanlarına öbür öğrencilerle birebir sınıfta giren öğrenci, ek müddet hakkı da tanınmadığından, imtihanının soruları yetiştirme derdiyle geçtiğini, birtakım soruları yetiştiremediğini, soruların bir kısmını üstünkörü işaretlemek zorunda kaldığını, imtihanda dikkatinin dağıldığını belirterek hak ihlali argümanıyla TİHEK’e başvurdu.

Başvuruyu inceleyen TİHEK, ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine hükmetti ve Anadolu Üniversitesine 1963 lira idari para cezası verilmesine karar verdi.

– Kararın gerekçesinden

TİHEK’in kararında, Anayasa’nın 42’nci hususunda eğitim ve öğretim hakkının teminat altına alındığı belirtilerek devletin, durumları sebebiyle özel eğitime muhtaçlığı olanlar açısından gerekli önlemleri almakla yükümlü olduğu söz edildi.

Engellilere yönelik makul düzenlemeleri yapmamanın, engellilerin hak ve özgürlüklerinden başka bireylerle nazaran eşit bir biçimde yararlanmasına mani olacağı belirtilen kararda, bunun, ayrımcılık yasağı olarak kabul edildiği vurgulandı.

Başvurucunun engelli olduğuna dair raporunun bulunduğu, talep etmesine karşın güz devri imtihanlarına öteki adaylarla tıpkı sınıfta girdiği anımsatılan kararda, üniversite tarafından öğrencinin talebine ait gerekli sürecin tesis edilmediği belirtildi.

Üniversite idaresi tarafından gerekli süreçlerin yapılmaması nedeniyle ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kaydedilen kararda, şu sözlere yer verildi:

“Disleksi ve DEHB pürüzüne sahip başvuranın, devir sonu imtihanlarında talebine ait imtihan tertibinin yapılacağı beyan edilmesine rağmen 2021-2022 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Devri orta imtihanında başvuranın pürüz durumuna uygun rastgele bir düzenleme ve muamelede bulunulmadığı, başvuranın pürüz durumu gözetilmeden gerçekleştirilen imtihan uygulamasının engellilik temelinde ayrımcılık oluşturduğu ve muhatap Anadolu Üniversitesi nezdinde makul düzenleme yapmama çeşidindeki ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kanaatine varılmıştır.”

Kaynak: Memurlar